English | Nederlands | Français
Geleceğin toplumunu kültür şekillendirir.
AMSTERDAM, 3 Şubat 2017.
Avrupa’nın içinden geçtiği bu çalkantılı zamanlarda, Avrupa Kültür Vakfı (European Cultural Foundation – ECF), 2017 ECF Prenses Margriet Kültür Ödülü’nü ilk kez, başarılarıyla öne çıkan dört isme vermeyi kararlaştırdı: gazeteci-yazar Aslı Erdoğan (Türkiye), akademisyen-yazar Navid Kermani (Almanya), müzisyen Luc Mishalle (Belçika) ve görsel sanatçı Marina Napruşkina (Almanya).
Avrupa Kültür Vakfı’nın, kültürü, siyasal ve toplumsal değişimin ayrılmaz bir parçası olarak görme inancının altını çizen bu ödül, insanların yaşadıkları toplumları şekillendirme yöntemlerinde değişime ilham veren sanatçılara ve düşünürlere takdim edilmektedir. Ödül Töreni, 9 Mayıs 2017 günü (Avrupa Günü) Amsterdam’da Paradiso Kültür Merkezi’nde gerçekleşecektir.
Fotoğraflar: Aslı Erdoğan (©Kara Karga), Navid Kermani (© Peter Andreas Hassiepen), Luc Mishalle (©Leen Lagrou) ve Marina Naprushkina.
Demokrasi hayal gücüne ihtiyaç duyar
Avrupa Kültür Vakfı’nın (ECF) çalışmaları, faaliyet gösterdiğimiz her alanda vurguladığımız değerlerin üzerine kuruludur: Demokrasi, Çeşitlilik, Eşitlik ve Dayanışma. ECF Prenses Margriet Kültür Ödülü’nü her yıl, demokrasilerimizi hayal güçleriyle zenginleştiren sanatçılara ve düşünürlere veriyoruz. Farklı nesilleri, Avrupa’nın farklı kesimlerini ve farklı kültürel yaklaşımları temsil eden ve ödüle layık görülen dört isim, üstün yetenekli sanatçı ve düşünürlerdir. Yirmi birinci yüzyılda toplumu hayal etmek ve yeniden şekillendirmek için büyük cesaret sergilemişlerdir. Parçalanmaların yaşandığı günümüzde ödül sahipleri, kutuplaştırıcı güçler karşısında direnmeye ve daha kapsayıcı bir Avrupa’yı mümkün kılacak bir geleceği inşa etmeye kültürün nasıl yardımcı olabileceğini bize göstermektedir.
Kendi konfor bölgelerinin ötesine uzanmak
Avrupa Kültür Vakfı Direktörü Katherine Watson, “Ödül sahiplerinin tamamı, kendileriyle fikir birliği içinde olmayan kişileri bile etkilemeye, önyargıları sorgulamaya, dinlemeye adanmış isimler ve bizleri de aynısını yapmaya davet ediyorlar,” dedi. Watson konuşmasına şöyle devam etti: “Luc Mishalle ve Marina Napruşkina, farklı kültürlerden insanların yeni toplumsal katılım formları ürettiği, kendi yerel topluluklarında çok aktifler. Navid Kermani ve Aslı Erdoğan, kendi ağlarıyla temas ettiklerinin çok ötesine ulaşabilen ve edebiyat, gazetecilik ve medya yoluyla zihinleri kurcalayarak ve tartışmalar başlatarak, sınırlarının çok ötesinde, geniş ve kapsayıcı bir toplumun yaratılması için ilham kaynağı olmaktadırlar.”
Hep birlikte bu dört olağanüstü birey, Avrupa’nın kültürel coğrafyasına muazzam bir zenginlik katmaktadır. Günümüzün acil konularına verdikleri örnek alınacak kültürel tepkilerin aktörleri olarak, geleceğin toplumunun oluşturulmasında kültürün, diyaloğun vazgeçilmez bir parçası olduğunu göstermektedir.
2017 ECF Prenses Margriet Kültür Ödülü Kazananları
Aslı Erdoğan, İstanbul (d. 1967)
Romancı, insan hakları aktivisti ve feminist Aslı Erdoğan siyasal denemelerin yanı sıra devlet şiddeti, ayrımcılık ve insan hakları konulu yazılar yazmaktadır. İlk romanı Kabuk Adam’ın yayımlandığı 1994 yılından bu yana, Aslı Erdoğan birçok roman, kısa öykü, şiirsel nasır ve siyasi denemeler kaleme almıştır. Türkiye’de muhalif bir edebiyatçı olarak Erdoğan’ın sesi, siyasal ve kültürel kapsayıcılık değerleri üzerine kurulu yirmi birinci yüzyıl toplumu tahayyülüne katkıda bulunmaktadır. 1998 yılından beri daha çok Radikal gazetesinde köşe yazarlığı ve gazetecilik yapan Erdoğan 16 Ağustos 2016’daki tutuklanmasına kadar, çift dilli yayımlanan Özgür Gündem gazetesinde köşe yazıları yazıyordu. Erdoğan, 15 Temmuz 2016’daki darbe girişiminin ardından ülkede tesis edilen olağanüstü hal önlemleri kapsamında çıkarılan bir kararname ile kapatılan Özgür Gündem’de mesai yapan yirmiden fazla gazeteci ve çalışanla birlikte tutuklanmıştı. Ocak ayında tahliye edilen Erdoğan, hakkında açılan dava sürdüğü için Türkiye dışına seyahat edemiyor.
http://aslierdogan.com/
Navid Kermani, Köln (d. 1967)
Yazar, İslam araştırmacısı ve gazeteci Kermani, Almanya’nın ileri gelen aydınlarından biri. Mülteci sorunu üzerine ayrımcı görüşlerin yaygın olduğu bir ortamda Kermani, göçmenlerin kabul edilmesine dair derinlikli bir perspektif sunmaktadır. Kermani çalışmalarında Avrupa ve İslam kültürlerinin iç içe geçmiş temellerine ışık tutmaktadır. İslam kültürlerinin ve ilerici Avrupa Aydınlanmacı düşüncesinin birbiriyle ilişkilenme biçimlerinin bir analojisi olarak, İslam ve Avrupa felsefeleri arasındaki bağları açığa çıkarmaktadır. Kermani’nin birçok eserindeki ortak tema İslam, Yahudi ve Hristiyan gelenekleri arasındaki ilişki ve Avrupa (ya da Batı) ile İslam dünyası arasındaki sözde ideolojik ayrılıkların büyük oranda kurmacadan ibaret olduğudur. Kermani’nin kültürel diyaloğa yaptığı olağanüstü katkı, giderek radikalleşen bir ayrımcılık ve ırkçılık anlatısına meydan okuyarak, onun yerine, hem ayrıştırıcı siyaseti hem de göçmen ve mülteci korkusunu karşısına alan, pozitif mesajlar sunmasıdır. http://www.navidkermani.de
Luc Mishalle, Brüksel (d. 1953)
Saksafoncu ve besteci Mishalle, toplumdaki farklı grupları bir araya getiren katılımcı kültürler arası müzik projeleri tasarlayan ve yürüten bir küratör. Mishalle, Brüksel’de yaşayan müzik üreticilerinin bir araya geldiği MET-X’in sanat direktörü. Profesyonel ve amatör müzisyenlerin yanı sıra küçük ve esnek ekibiyle Mishalle, farklı nesil göçmen müzisyenlerin katılımına kucak açan çok çeşitli müzik projelerinin ve eğitim programlarının arkasındaki isim. Mishalle’nin projeleri, Brüksel mahallelerinin yanı sıra Avrupa ve Doğu ile Batı Afrika’da görülen topluluk inşa biçimlerini konu edinir. Onlarca yıla yayılan deneyimi, açık görüşlülüğü ve müsekkin mütevazılığıyla Mishalle, aidiyet ve kapsayıcılık duygularına hitap etme yeteneğine sahiptir. Böylelikle Avrupa’nın yeni toplumsal yapılanmasına da müzikal bir katkı sunmaktadır. http://www.met-x.be/
Marina Napruşkina, Berlin (d. 1981)
Berlin’de yaşayan sanatçı Napkuşkina’nın video, yerleştirme ve gazetelerden oluşan multimedya projeleri, 2007 yılından beri hayalî Anti-Propaganda Birimi tarafından yürütülmektedir. Belarus’ta kendi büyüme deneyiminden hareket eden Napruşkina, otoriter sistemlerin yapısını incelemekte ve politik değişimin gerçekleşmesinde, eleştirel kültürün nasıl bir rol oynayabileceğini sorgulamaktadır. Sanatçının işlerinde sıklıkla tekrar eden bir soru, sanatın politik muhayyileye nasıl ilham verebileceği ve çağdaş sanatın hitap ettiği kitlelerin ötesindeki kişileri de dahil edecek bir sosyal zemini nasıl kurabileceği sorusudur. Napruşkina özellikle Neue Nachbarschaft adlı projesiyle bu ödüle aday gösterilmiştir. Moabit’te özörgütlü bir topluluk olan Neue Nachbarschaft ataerkil olmayan ve katılımcı bir şekilde kültürel sınırları ortadan kaldıran bir toplumsal doku yaratmak için açıkça kültürü kullanmaktadır. Angaje sanat ve yaratıcı aktivizmin, topluluğa yeni dahil olanların karşılaştığı, daha az göze çarpan kontrol mekanizmalarını açığa çıkarabileceğini, önyargıları sorgulayabileceğini ve yeni ortaklıklar kurabileceğini gösteren olağanüstü bir örnek olan Neue Nachbarshaft’ın özünde özgüçlenme potansiyeli yatmaktadır. Eski ve yeni Berlinliler burada işbirliğine dayalı bir arada yaşama formları geliştirmektedir, böylelikle sanatın potansiyeli Avrupa’nın ortak geleceğine katkıda bulunmak üzere genişletilmektedir.
http://marina-naprushkina.de/ http://neuenachbarschaft.de/
ECF Prenses Margriet Kültür Ödülü
Birleşik Krallık doğumlu kültür kuramcısı Stuart Hall’dan Macar angaje tiyatro sanatçıları Krétakör’e, ECF Prenses Margriet Kültür Ödülü’nün önceki yıllardaki kazananları, Avrupa’nın ortak bir kültürel alan olarak görülmesinde önemli bir değişime ilham vermişlerdir.
Avrupa Kültür Vakfı tarafından 2008 yılında başlatılan ECF Prenses Margriet Kültür Ödülü, vakfın eski başkanı Hollanda Prensesi Margriet adına verilmektedir. Ödül ilk olarak, 2008-2012 yılları arasında ödülü destekleyen Hollanda Eğitim, Kültür ve Bilim Bakanlığı ve Hollanda Dışişleri Bakanlığı ile ortaklık içinde başlatılmıştır.
Avrupa Kültür Vakfı, Avrupa’nın farklı bölgelerinden ve farklı disiplinlerden adaylıklar için çağrı yapar. Aday göstermek üzere davet edilen kişilerden bir isim önermeleri istenir. Avrupa Kültür Vakfı personeli, adayları araştırır ve hazırladığı dosyaları, toplantı öncesinde jüri üyelerine ulaştırır. Amsterdam’da iki gün süren toplantıda jüri kazanan isimleri belirler.
2017 Jürisi
Avrupa Kültür Vakfı Direktörü Katherine Watson başkanlığında toplanan uluslararası ve disiplinler arası jüri, Kasım 2016’da bir araya gelerek 2017 kazananlarını kararlaştırmıştır.
2017 Jürisinin beş üyesi şöyledir:
- Andreas Broeckmann (Küratör, Leuphana Sanat Programı, Lüneburg/Berlin)
- Juan Freire (XTribe, EduCaaS ve inViable Ortak Kurucusu, Madrid)
- Ivan Krastev (Liberal Stratejiler Merkezi Başkanı, Sofia)
- Ruth Mackenzie (Hollanda Festivali Sanat Direktörü, Amsterdam)
- Saskia van Stein (mimari ve tasarım platformu Bureau Europa Direktörü, Maastricht).
Avrupa Kültür Vakfı Hakkında (ECF)
Avrupa Kültür Vakfı, 1954 yılından beri Avrupa’da sağlam bir kültür destekçisi olmuştur. Kültürün, bir arada yaşama biçimlerini şekillendirdiğine ve Avrupa’da dayanışma bağlarını kuvvetlendirdiğine inanıyoruz. Kültür, ayrılıkların üstesinden gelerek insanları çok temel bir düzlemde bir araya getirmeye yardımcı olabilir. Bu nedenle Avrupa Kültür Vakfı’nın misyonu, daha açık ve daha kapsayıcı bir Avrupa yaratmak için, Avrupa’daki güncel meseleler hakkında kültür üreticilerinin söz söylemelerini mümkün kılmak, onları sınırların ötesine taşımak ve böylelikle mesajlarını duyurmalarına yardımcı olmaktır. Avrupa Kültür Vakfı başkanı Hollanda Prensesi Majesteleri Laurentien, vakfın bu misyonunun aktif bir savunucusudur.